Rozmowy o nastolatkach - druga część.

Dzisiaj druga część rozmów o nastolatkach.

Z dyskusji na temat: co zaproponować nastolatkom, które prowadziłam na blogu i mailowo z mamami „takowych” ;-) uzbierało się trochę propozycji konkretnych ćwiczeń i zachowań. Kilka z nich to propozycje, które wyniknęły z dyskusji grupy „dwujęzyczność dziecięca” na facebooku lub zaproponowane przez inne mamy na ich blogach. Oto najważniejsze:

1. Dbać o pozytywne nastawienie swoje i dziecka-nastolatka do kultury, historii, języka; http://dwujezycznosc.blogspot.co.at/2013/03/zarazic-jezykiem-polskim.html

2. Dbać o relację podmiotową – poprzez pryzmat osoby i jej emocji podejmować decyzje np. w jakim języku należy teraz rozmawiać, szanować jego wypowiedzi! w każdym języku; Pamiętajmy – najważniejszy jest kontakt z dzieckiem!! Pisałam kiedyś o tym, poruszając temat negacji języka polskiego i temat sposobu poprawiania : http://dwujezycznosc.blogspot.co.at/2013/02/kiedy-dziecko-nie-chce-mowic-do-nas-po.html

3. Dbać ile możemy o rozwój językowy dziecka! Niestety pomysły dla nastolatków nie są tak łatwe do wykonania i realizacji jak dla małych dzieci, ale próbujmy! I tu propozycje (rozmowa, czytanie, pisanie):

• Czytanie: jeśli to tylko możliwe organizujmy ciekawe materiały do czytania: gazety, książki dla młodzieży, można wydrukować z internetu jakiś artykuł; o tym, dlaczego uczyć czytać tu: http://dwujezycznosc.blogspot.co.at/2013_01_01_archive.html

• pisanie listów, maili, smsów – bardzo osobistych, o ważnych sprawach (przybliża i daje wzór - JAK PISAĆ!); tu post o tym: Listy do naszych dzieci

• pisanie notatek „naściennych” o domowych sprawach; list zakupów; (u nastolatków niekoniecznie sprawdzą się kartki ze słówkami – chyba, że będzie to ich inicjatywa!);

• pisanie opowiadań (może zorganizujemy jakiś konkurs!?);

• technika komiksu - na pisanie komiksu wpadłyśmy podczas rozmyślań czym wspomóc córkę Sylaby. Technika bardzo bliska młodym ludziom. Ciekawy pomysł w komentarzach dała Kasia – dla tych, co nie potrafią rysować: wygumkować stare komiksy. Więcej o pomyśle tu: http://dwujezycznosc.blogspot.co.at/2013/01/komiks.html a tutaj już efekt!: komiks Sylaby i Kozy (nie ukrywam, że czekam na kolejne odcinki…zawzięcie czekam…): http://kozaikozak.blogspot.co.at/2013/02/lekcja-dwudziesta-yoga-kontra.html

• technika zawijanych papierków – piszemy śmieszne opowiadanka, zdanie po zdaniu, każda osoba po kolei: o tej zabawie przypomniała Sylaba: http://kozaikozak.blogspot.co.at/2013/02/lekcja-dwudziesta-pierwsza-co-naprawde.html; http://kozaikozak.blogspot.co.at/2013/02/lekcja-dwudziesta-druga-ciag-dalszy.html Ja pisałam o tym krótko: http://dwujezycznosc.blogspot.co.at/2013/02/pozaginane-opowiadania.html

• czytanie tych samych lektur (rodzice-dzieci) – rozmowa o nich;

• rozmowa o programach telewizyjnych;

• rozmowa o aktualnych wydarzeniach politycznych, społecznych, kulturalnych;

• ćwiczenia gramatyczne – w formie ustnej; trochę trudne dla rodzica, ale wykonalne a oddala żmudne ćwiczenia przy stole, na które dziecko często reaguje marzeniami o dematerializacji zarówno stołu jak i ćwiczeń – patrz przezabawny post Sylaby: http://kozaikozak.blogspot.co.at/2013/03/lekcja-dwudziesta-szosta-ambitna-czyli.html?showComment=1365197521849#c7740778497872425905 Myślę, że o tym należy napisać osobny post: jak gramatykę ćwiczyć nie przy stole, a w trakcie rozmowy. A, że ćwiczyć trzeba, wiemy, bo musi mieć człowiek narzędzie do używania. Więc tysiące powtórzeń musimy zapewnić…

• wykorzystywanie sytuacji do publicznych wystąpień w danym języku – czytanie np. w kościele, czytanie ogłoszeń np. w stowarzyszeniach; wygłaszanie toastów ;-)

• różne gry (np. w scrabble, monopole itp. – byle był pretekst do mówienia);

• pisanie pamiętnika (trudne zadanie, ale niewiarygodnie istotne w wielu kwestiach); dla nastolatków pisanie pamiętnika jest często niezwykle ważne ze względów emocjonalnych –ale tu warunek jest taki, że potrzebna jest dość dobra znajomość języka! Można z tego wybrnąć próbując prowadzić pamiętnik rodzinny, pisałam o tym tu: http://dwujezycznosc.blogspot.co.at/2013/01/rodzinny-pamietnik.html

• bardziej nowoczesne prowadzenie blogów: może blogi tematyczne – związane z zainteresowaniami młodego człowieka; doskonale same wiemy, jak to wciąga i mobilizuje do pisania! No i JEST! pierwszy blog, który się objawił to blog Zosi:Blog Zosi Zapraszamy!!! Niech będzie zachętą!

• internetowe „działalności”: uczestnictwo w portalach społecznościowych, i tu niespodzianka!: JEST nowy polski przyczółek dla nastolatek! Szczerze i z wielką radością polecam grupę My Wielojęzyczni na FB!!! Powstała ona dla wszystkich młodych ludzi, którzy mają jednego z rodziców lub oboje z Polski a mieszkają poza nią oraz posługują się innymi językami, ale język polski znają!! Grupę założyła Zosia z Tajwanu! Jest to grupa zamknięta, więc należy zgłaszać się do niej, aby przyjęła do grona! Piękna i fascynująca inicjatywa. http://www.facebook.com/groups/382517095167748/

• Kolejna (dla mnie) nowość, z ostatnich dni – prowadzenie vloga (proszę pamiętać, że język mówiony jest łatwiejszy – więc może na początek vlog byłby lepszy niż blog?): oto zachwyciła nas Zosia – córka Doroty i dzięki temu temat : patrz tu: http://www.youtube.com/watch?v=-trMgsurj5s&feature=youtu.be

• rozmowy przez skypa (małe dzieci różnie reagują na ten typ komunikacji, ale dla starszych jest to świetne i pomocne rozwiązanie);

• zainteresowanie modną muzyką (poszukiwanie odpowiedników w krajach różnych języków);

• staromodne, ale też powracające do łask, kartki do znajomych lub włączanie się w akcje (kartki dla chorych dzieci, dla zbieraczy)

• Filmy video – nagrywanie filmów video jest teraz łatwo dostępną techniką i bardzo pomocną; wykorzystuje język mówiony a on ma inną strukturę i jest o wiele łatwiejszy niż język pisany; dodatkowo łatwo zmotywować do nagrywania filmów – mogą być wykorzystywane w różny sposób – jako pamiątka osobista, jako „przesyłka” wiadomości dla znajomych i dziadków; w końcu jako ekspresja twórczości artystycznej, sposób na opisywanie świata;

• Wywiady – technikę wywiadu opisała Aneta, wzorując się na Adamie Becku: http://bilingualznaczydwujezyczny.blogspot.co.uk/2013/03/jezykowa-historia-talkusi-czesc-piata.html Wywiady ze swoimi dziećmi robiła tez Ania i obiecała o tym post – czekamy!( Już wywiady u Ani są - post powyżej patrz). Wywiad to świetny pomysł: pozwala na językowe nazwanie i opisanie własnej sytuacji, a, jak już pisałam wielokrotnie, to oswaja i pozwala na zrozumienie wielu zagadnień dwujęzyczności i dwukulturowości;

• Przedstawienia teatralne: wspaniała idea – opowiadała mi Faustyna o pani we Francji, która jej przysłała fantastyczne nagranie spektaklu: teatr zawsze był dla młodych ludzi magią: pomysł jest, teraz tylko zrealizować…jak – to już kwestia wyobraźni;

- gry - różne gry, wymagające językowego zaangażowania. Liczę, że Kasia napisze post o grach - i co można dla nastolatków. JA się nie znam, ale podobno wiele świetnych gier można znaleźć.br>
• Integrowanie grup nastolatków – wyszukanie grup (też przez internet) podzielających zainteresowania; umożliwienie im komunikacji między sobą;

• Zainteresowanie osobą nastolatka w zaprzyjaźnionych rodzinach – podczas wizyt nie zapominajmy o krótkich przynajmniej rozmowach „co słychać?”;

- oczywiście wyjazdy do Polski! do rodziny! na obozy!, wymiana gości z Polski ( w podobnym wieku, spędzanie wakacji z polskimi znajomymi)

4. Włączać nastolatka w decyzje – np. wybór strategii (miejsca, czasu, OPOL) posługiwania się językiem! Wspólne dyskusje, decyzje i wybory w tej ważnej sprawie.

5. Kiedy dziecko jest duże, w sytuacjach konfliktowych, zastanawiać się czy sytuacja wielojęzyczności mogła jakoś wpłynąć na dane zachowania i ewentualnie rozmawiać o tym z dzieckiem, tłumaczyć mu różnice kulturowe i różnice w postrzeganiu rzeczywistości w rożnych językach.

6. Budować relację ze starszym dzieckiem i nastolatkiem na zasadach tworzenia więzi , nie relacji pan i podwładny!

7. Pamiętajmy o tym, co dla nastolatków jest bardzo ważne a dorośli o tym zapominają – poszukiwanie sensu istnienia, życia ! Tak też będą traktować komunikację i język – jako narzędzie do określenia siebie i innych – nie jak najczęściej myślą rodzice: jako narzędzie do budowania sukcesu zawodowego. Uważam, że w tym aspekcie należy się im szczególna uwaga i szacunek.

To na dzisiaj tyle… Mam nadzieję, że któryś z pomysłów komuś się przyda…Z pewnością będziemy dopisywać ciąg dalszy własnym życiem i myślami! Liczę na wsparcie wzajemne ;-)

Miłego weekendu!